Het voormalige subtropische zwemparadijs is de sloophamer ontlopen. Achter de glazen wanden van BlueCity ontluikt een circulaire stad waar wordt geleerd, geleefd en gedeeld. Het is een duurzame droom die wordt gerealiseerd door mensen die de economie radicaal veranderen – van lineair naar circulair. In een jaar tijd zijn de eerste resultaten van de metamorfose goed zichtbaar. In de vroegere Club Tropicana is een speelse en vernuftige circulaire kantoorvleugel verrezen. 

Het is een van de eerste lentedagen van het jaar. De zon staat vol op de ramen van BlueCity, het is warm achter het glas. Lennard Mooyman en zijn team zijn verantwoordelijk voor het uitdokteren en aanleggen van alle installaties. Lennard loopt even naar de airco met warmtepomp om deze aan te zetten. Binnen enkele minuten is de temperatuur in de ruimte aangenaam.

“Eigenlijk zouden we een bordje bij de airco’s moeten hangen met uitleg over de airco”, zegt de projectleider renovatie, bouw en installaties van BlueCity. “Duurzaam en airco gaan volgens veel mensen niet samen. Telkens als ik het over airco heb, zie je mensen hun wenkbrauwen fronsen en mij met vragende ogen aankijken: airco in BlueCity? Tsja, het zijn oordelen die ik natuurlijk heel goed snap.”

Een airco staat bekend als energieslurper, maar het tegendeel is tegenwoordig waar. “Sterker nog,”  legt Lennard uit: “Een moderne airco met ingebouwde warmtepomp is meer dan vier keer zuiniger dan de hoog rendement CV-ketel die bij de meeste mensen thuis hangt.” Voor klimaatbeheersing in een bijzonder gebouw als het voormalige Tropicana is een airco/warmtepomp een duurzame en betaalbare oplossing. Met als extra voordeel dat de airco straks kan worden aangesloten op zonnepanelen zodat hij energieneutraal wordt.

Het maakt direct de mogelijkheden en onmogelijkheden van het voormalige subtropische zwemparadijs duidelijk. “Het gebouw zelf is niet duurzaam, met al dat glas en die grote, hoge ruimtes. Daardoor is het pand heel moeilijk onder controle te krijgen,” zegt Lennard. “Voor ons biedt elke ruimte weer een enorme uitdaging; dat maakt het leuk en spannend.” Wat dat betreft is BlueCity een walhalla voor het circulair denkende team. “We houden allemaal van onconventionele en ingewikkelde puzzels,” zegt Lennard grijnzend.

Infrarode terrasheaters

[De flexwerkplekken in BlueCity, deze worden verwarmd én gekoeld dmv airco.]

Deze oplossing is niet alleen vele malen goedkoper – hij is ook duurzamer dan een installatie die alle ruimtes altijd goed op temperatuur houdt. “Keuzes maken en wikken en wegen; daar gaat het om bij de transitie van het gebouw. We moeten ervoor zorgen dat er duurzame verhuurbare ruimtes komen om geld in het laatje te brengen. En tegelijkertijd bouwen we aan de circulaire economie.”

Geen fossiele brandstoffen

De uitdagingen van het gebouw zorgen ervoor dat er creatieve oplossingen worden gevonden. Oplossingen die betaalbaar moeten zijn vanwege het geringe budget. Oplossingen bovendien, die aan extra randvoorwaarden moeten voldoen.

Zo heeft BlueCity er bijvoorbeeld voor gekozen geen fossiele brandstoffen te gebruiken. Lennard: “We verwarmen de ruimtes natuurlijk allereerst met de warmte die de zon ons biedt. Daarnaast maken we gebruik van de warmte van een pelletketel; deze is geschikt om de noodzakelijke hoge stooktemperatuur van 80 gr te bereiken.” Het is een oplossing die BlueCity het beste rendement levert tegen relatief lage kosten. Duurzaam en betaalbaar. “Maar,” gaat Lennard verder: “het is uiteraard wél een compromis. Als we echt kijken naar de minste milieubelasting met een hoge temperatuur CV-installatie, dan kom je uit bij een aardwarmte-installatie. Deze is alleen in ons geval niet te betalen, omdat we dan heel diep de grond in moeten.” Daarnaast zal het waarschijnlijk niet worden toegestaan, omdat het pand buitendijks geplaatst is.

Box-in-box

[De kantoor units, gebouwd volgens het box-in-box principe.]

Het bouwen van een box-in-box principe is zowel praktisch als functioneel. Aan de ene kant worden dankzij het box-in-box principe verschillende, hoogwaardige ruimtes met verschillende vloeroppervlaktes gecreëerd; dat is makkelijk voor de verhuur. “Anderzijds staan die ruimtes niet in contact met de buitenlucht en zijn daardoor makkelijker te verwarmen en te koelen met individuele, decentrale installaties – en dat is weer goed qua energieverbruik,” concludeert Lennard.

In BlueCity zijn de duurzame airco-installaties allemaal individueel te reguleren en heeft elke kantoor unit een eigen energiemeter. “Zo kunnen we exact doorbelasten wat de bedrijven gebruiken, maar kan ook ieder bedrijf bijna real time zien wat er wordt verbruikt. Dat motiveert huurders zuinig om te springen met energie,” legt Lennard uit. “Hoewel ieder bedrijf dat zich in BlueCity vestigt natuurlijk al bewust is van hun energiegebruik, vinden we dat toch leuk in beeld te brengen.”

Filteren met planten

[Proef-opstelling Aquaponics 4O2, de basis voor de toekomstige groene long.]

“Zo proberen we met minimale kosten, maximaal gebruik van bestaande materialen én slimme oplossingen een ideaal klimaat te creëren in één van de moeilijkste gebouwen van Rotterdam.” concludeert Lennard aan het eind van ons gesprek. Hij staat op, zet de airco lager en zegt met een glimlach: “BlueCity is een permanente uitdaging die elke dag weer een deeltje van zijn geheimen prijsgeeft.”   

Wil je meer weten over Lennard Mooyman? Meer informatie vind je op LinkedIn

Meer weten over de circulaire bouw in BlueCity?

Dit interview met Lennard Mooyman, projectleider renovatie, bouw en installaties van BlueCity, is het derde in een serie interviews. Hierin interviewen we de bouwpioniers die de transitie van zwembad naar voorbeeldstad realiseren. Eerder kwamen Floris Schiferli (onder andere over de cederhouten kozijnen) en Yvette Govaart (onder andere over het bouwproces) aan het woord, en volgende week vertelt Karola van Rooyen over de Oogstkaart.

>> Hier vind je meer informatie over de circulaire bouw in BlueCity

Ondernemer in de new economy?

In BlueCity helpen we de circulaire economie op gang door ondernemerschap te stimuleren. Voor echte impact is schaalgrootte nodig, maar veel initiatieven in de circulaire economie zijn nu nog klein en schattig. BlueCity helpt ondernemers om snel een businesscase te identificeren, deze te testen en indien mogelijk op te schalen. We bouwen een ecosysteem, waarin stromen zoveel mogelijk lokaal gebruikt en gecirculeerd worden.

Vestig je in BlueCity

We zoeken een mix van circulaire ondernemers die iets doen in de biologische cyclus en in de technische cyclus. Van studenten of start-ups die proof of principle zoeken, tot scale-ups met proof of concept. Van low tech tot high tech, van praktisch tot wetenschappelijk – wij zoeken juist die combinatie.

> check de werkruimte die BlueCity beschikbaar heeft

tekst: Richard Krabbendam fotografie: Sophie de Vos