Ondernemen

“We hebben een product ontwikkeld dat klimaat adaptief én circulair is.” – Interview met Eva Aarts en Wies van Lieshout van Waterweg

BlueCity-Circulaire-Economie-2020september-7

Het mag dan wel 2020 zijn, in de bagger en bouwwereld vallen Eva Aarts (22) en Wies van Lieshout (26) als jonge vrouw nog altijd op. Toch zijn ze er regelmatig te vinden: in 2018 wonnen ze met hun idee voor waterpasserende tegels gemaakt van een reststroom bagger de Circular Challenge. Nu, twee jaar later, timmeren ze hard aan de weg met hun startup Waterweg.

“Soms lopen we een bouwkeet binnen en dan hangen daar posters van naakte vrouwen.” zeggen ze lachend. “Daar zit je dan, een bakkie pleur te drinken uit een thermoskan.” Wij dronken ook een kop koffie met het tweetal, níet omringt met posters maar met temidden van samples, bakken bagger en knielaarzen, in de productieruimte van de twee jonge vrouwen.

Twee vliegen in één klap

De twee leerde elkaar kennen tijdens de Circular Challenge in 2018 waarin ze voor het Hoogheemraadschap Delfland een circulair product moesten ontwikkelen met een reststroom bagger. “Bagger is vooral een probleem in stedelijk gebied omdat het niet aan de kade kan worden gelegd nadat het uit het water is gehaald.” zegt Aarts, “Daarnaast duurt het ook lang om de bagger vanuit de stad naar depots te brengen om het daar te verwerken.”

Naast het aanpakken van dit probleem, wilde het duo ook andere problemen in stedelijk gebied tackelen. “We kwamen er al snel achter dat we de bagger konden uitharden en vroegen onszelf: wat kunnen we doen met dit materiaal?” zegt van Lieshout. Tijdens een goede brainstormsessie werden toen ideeën als gevelbekleding en bankjes opgegooid, maar het idee voor waterpasserende tegels ging er vandoor met de winst. 

De waterpasserende tegel biedt namelijk ook een uitkomst voor te veel water in de stad. “Als het nu veel regent kan het water niet in de grond zakken doordat er zoveel tegels liggen,” zegt van Lieshout, “maar door tegels te maken waar het water wél doorheen kan, ontlasten we het riool. Op die manier hebben we twee problemen aan elkaar gekoppeld en een holistisch product ontwikkeld dat zowel klimaat adaptief als circulair is,” vertelt ze.

Lokale toepassing

Goed idee natuurlijk, maar hoe ga je van bagger naar stoeptegel? “Het liefst zien we dat bagger direct vanuit het water met een vrachtwagen naar een fabriek wordt gebracht waar het machinaal wordt gedroogd.” zegt van Lieshout. “Vervolgens heb je dan een droog en korrelig materiaal wat we kunnen zeven en vermalen tot iets heel fijns. Daarna wordt het gemengd met cement.”

Dit mengsel gaat vervolgens in een mal waar het in elkaar wordt gedrukt. “Dat noem je compressed earth blok techniek,” legt van Lieshout, “daarmee zorg je ervoor dat de steen in een vaste vorm blijft zitten.” De laatste stap is het laten drogen van de steen en dan kan ‘ie in principe de straat op. “Het liefst zien we dat de steen lokaal wordt toegepast, dat hij in dezelfde buurt komt te liggen als waar je gebaggerd hebt.”

Groentjes in de sector

Dat klinkt allemaal heel makkelijk zo, maar er zitten ook behoorlijk wat uitdagingen verscholen in dit process, zegt Wies: “Wij weten ook niet alles, en zeker in het begin was deze sector compleet nieuw voor ons.” Eva sluit zich daarbij aan: “Je voelt je echt een groentje, je komt ergens binnen wandelen met een geinig idee en dan denken mensen waarschijnlijk: die weet toch niets.”  

Maar volgens het tweetal zit daar misschien juist hun kracht. “Omdat we alles moeten bevragen, zetten we iedereen opnieuw aan het denken.” vertelt Wies. “Als wij vragen waarom dingen gaan zoals ze gaan, dan is de reactie daar vaak op: ja, waarom werkt dat eigenlijk zo?”

En dat geeft ruimte voor verandering, al is er wel daadkracht nodig om die in werking te zetten. “Wij zeggen best wel snel: oké, hoe gaan we dit aanpassen en met wie moeten we daarvoor praten.” zegt Aarts. “En zelfs als er een keer iets mislukt vinden we dat we daar iets waardevols uit kunnen halen. We willen gewoon laten zien dat je zelfs met een lelijk en smerig product als bagger iets tofs kan doen.”

Niet alleen maar lullen

Het is deze mentaliteit die ervoor zorgt dat mensen aan boord springen. “Ik denk dat onze daadkracht en energie super belangrijk is,” zegt Aarts, “we proberen mensen in een bepaalde mindset mee te nemen om zo samen met een nieuw product aan de gang te gaan. Want dat aan de slag gaan, is extra belangrijk voor de twee. “Ik houd gewoon niet van dat eindeloos lullen over problemen om er vervolgens niets mee te doen.” zegt Wies. “Het is toch geweldig dat je met je eigen kunnen iets moois kan creëren en wat ook nog een doel heeft. En door een concreet iets te maken, is het voor andere makkelijkere te begrijpen en inspirerend.”

“Eigenlijk verkopen we een toekomstdroom en op die manier proberen we mensen te enthousiasmeren,” vervolgt Aarts, “Wij hebben met z’n tweeën niet alle kennis in huis, dus we hebben input van andere hard nodig.” En in dat opzicht zitten ze in BlueCity goed.

Het bouwen van een netwerk

Waterpasserende tegels waterweg

Na het winnen van de Circular Challenge settelde Wies en Eva hun startup Waterweg in BlueCity. “Natuurlijk waren we zonder BlueCity überhaupt niet eens begonnen met deze uitdaging,” zegt Wies “en we merken dat hier gewoon een groot netwerk zit waardoor je makkelijk aan waardevolle contacten komt.”

“Ook het BlueCity Lab is super belangrijk voor ons, omdat we daar veel geholpen worden met het testen van methodes en materialen, dat is echt top!” zegt Aarts “En daarnaast is het hier ook gewoon heel gezellig!” Ze vinden inspiratie in de ondernemers om hun heen, bijvoorbeeld als de jongens van Fruitleather het hebben over een bepaalde droogtechniek. “Zo helpen we elkaar.”

Toekomstdromen

Ondernemers Eva Aarts en Wies van Lieshout

“De volgende stap is dat we met Gemeente Rotterdam en Citylab de eerste opschaling van het productieproces gaan doen.” vertelt van Lieshout, “We gaan nu van 15 tot 20 ton kilo bagger tegels maken en dan ongeveer twee- à driehonderd vierkante meter waterpasserende bestrating aanleggen.”

Stiekem wordt er ook al wel gedroomd over toekomstscenario’s. “We zouden het echt tof vinden als in de toekomst alle bagger gebruikt kan worden voor nieuwe producten, van bestrating tot bankjes en gevelbekleding.” zegt Wies. “En een samenwerking met HAY of IKEA om een product op de markt te zetten zou ik ook wel heel vet vinden!” sluit ze af.

BlueCity Circular Challenge

De Circular Challenge is een accelerator-programma dat zich richt op het creëren van waardevolle producten uit bedrijfsafval, met een parallelle focus op een valide businessmodel achter de opgeleverde prototypes. De challenge heeft een doorlooptijd van zes weken. Tijdens deze pressure cooker periode zullen teams – bestaande uit junior experts met multidisciplinaire achtergronden, van bedrijfsontwikkeling tot chemische technologie tot productontwerp – een haalbare business case voor die reststromen ontwerpen, ontwikkelen en prototypen, waardoor concrete reststromen in economisch en ecologische waardevolle producten worden omgezet. Zo bewijzen we samen dat het begrip afval bij het vuilnis kan. Doe je mee?

> meld je hier aan voor de volgende Circular Challenge
of neem direct contact op met Niels Braamse via n.braamse@bluecity.nl